Anielskie Ogrody w Budachowie. Trwa akcja o nazwie "Mniej śmieci-więcej pamięci". Czego dotyczy?

Wśród aktywnych uczestników akcji są lubuszanie: Kamila i Bogdan Kasperscy z Ekologicznego Gospodarstwa Edukacyjnego "Anielskie Ogrody" z Budachowa, ks. proboszcz Sławomir Strzyżykowski i członkowie Parafialnego Zespół Ekologicznego w Bytnicy.

- Akcja ma na celu promowanie postawy ekologicznej i propozycji konkretnych zachowań na cmentarzach, szczególnie w okresie oktawy Wszystkich Świętych - wyjaśnia B. Kasperski. - Jest zaproszeniem do uważniejszego i głębszego dotknięcia sensu tych dni.

- Wszystkich Świętych to dla Polaków ważne i mocno osadzone w tradycji dni. Pamięć o zmarłych jest dla nas wyjątkowo istotna - podkreśla K. Kasperska. - Szukamy symboli, które dadzą wyraz tego, jak bardzo bliscy, którzy odeszli do wieczności, są dla nas ważni. Chcemy godnie uczcić zmarłych.

Dlatego zapełniamy cmentarze zniczami, kwiatami i różnymi dekoracjami. - Tak staramy się wyrazić emocje związane z tęsknotą za bliskimi - dodaje B. Kasperski. - Wydaje się, że nie myślimy zbyt dużo o sposobach w jaki to robimy. Społeczne normy, wyznaczane przez to co większość ludzi uznaje za słuszne, skłania nas do podporządkowania się trendom.

- Kupujemy dużo za dużo, korzystając z okazji i promocji, które przygotował dla nas rynek - mówi pani Kamila. - Jest tanio, więc kupujemy. Kupujemy, bo tak jest wygodnie. Łatwo jest ulec powszechnej konsumpcji. Łatwo zatracić sens Wszystkich Świętych, Zaduszek...

Jak zauważają organizatorzy akcji, Dni Wszystkich Świętych szybko mijają. Zostają góry śmieci. - Trudnych śmieci, które nie podlegają recyklingowi - zaznacza pan Bogdan. - Śmieci te będą się rozkładać znacznie dłużej niż szczątki naszych zmarłych.

- Wypalone, brudne od zawartości, plastikowe wkłady do zniczy nie nadają się powtórnego przetworzenia. Szklane znicze z elementami metalowymi, z naklejonymi plastikowymi ozdobami - też nie. Nadmiar ozdób na nagrobkach rodzi poważny problem. W listopadzie i grudniu cmentarze zamieniają się w małe fabryki śmieci - mówi K. Kasperska.

- Tony śmieci: bukiety i stroiki ze sztucznych kwiatów, plastikowe wieńce, wypalone znicze, kartony i folie po opakowaniach, zaschnięte chryzantemy z ziemią i doniczkami, folie do pakowania wiązanek kwiatów, gąbki florystyczne z pianek polifenolowych, plastikowe wstążki, torby/reklamówki w których to wszystko zostało przyniesione - wymienia B. Kasperski. - Do tego wygrabione gałęzie, liście, kamienie, które zamiast na kompost trafiają jako zmieszane śmieci do kontenerów. Prawie nikt nie oddziela elementów biodegradowalnych od tworzyw sztucznych. Zawinięte w folie zaschnięte "żywe" kwiaty, związane mocno plastikowymi tasiemkami, trafiają w całości do kontenerów. Do kontenerów lecą też całe doniczki z ziemią i zaschniętymi kwiatami.

Dlatego też mieszkańcy gminy Bytnica zorganizowali akcję "Mniej śmieci, więcej pamięci". - Aby na cmentarzach powstawało mniej śmieci wystarczy przynosić mniej dekoracji - podkreślają. - To proste. Mniej oznacza ilość lub wielkość. Mniej zniczy, mniejsze znicze. Mniej sztucznych kwiatów, mniejsze bukiety. Zamiast sztucznych kwiatów - naturalne, bidegradowalne. Czy elegancka skromność nie jest piękniejsza od kiczowatego przepychu?
Czy 50 zapalonych zniczy wyraża naszą większą pamięć o zmarłym niż 10 zniczy? A może wystarczy tylko jeden?

Ten rok z powodu pandemii będzie okazją do bardziej indywidualnej obecności na cmentarzu. - Może to dobry czas by zauważyć na nowo, że ważniejsze od naszej fizycznej obecności i dekoracji jest to, co mamy w naszych sercach - podkreśla pani Kamila. - Zamiast skupiać się na pozorach i zewnętrznych przejawach pamięci o zmarłych, warto autentycznie i z uwagą wspominać tych co odeszli.

Jak dodaje, najważniejsza jest pamięć o zmarłych. - Może być wyrażona modlitwą za zmarłych, rozmową rodzinną połączoną z oglądaniem albumów zdjęć i filmów, udziałem w mszach świętych w intencji zmarłych.
Zadbajmy o to, żeby święta miały charakter duchowy, a nie komercyjny. Pamiętajmy o zmarłych, ale też o środowisku - wyjaśnia.

Do włączenia się do akcji „Mniej śmieci - Więcej pamięci” zaproszone są stowarzyszenia, fundacje, instytucje. - Tak naprawdę wszyscy, którzy w swoich działaniach znajdą przestrzeń, by pochylić się nad dobrem naszej planety - informuje B. Kasperski. - Akcja polega na stworzeniu i promowaniu dobrych praktyk, czyli konkretnych działań które może wykonać każdy z nas.

W „Mniej śmieci - Więcej pamięci” biorą aktywny udział między innymi:

• Ekologiczne Gospodarstwo Edukacyjne "Anielskie Ogrody" z Budachowa
• Parafialny Zespół Ekologiczny w Bytnicy
• CARITAS Laudato Si'
• Światowy Ruch Katolików na Rzecz Środowiska
• "Święto Stworzenia" - Ruch Świętego Franciszka z Asyżu (REFA)
• Autorka blogu "Inżynier w Zielonych Okularach"
• Partia Zieloni Zielona Góra

Przede wszystkim naturalne ozdoby zamiast sztucznych. - Nie przynośmy plastików na cmentarz - podkreśla K. Kasperska. - Róbmy sami stroiki i wianki wykonane z gałązek świerku, jodły i innych iglaków, z kwiatów i roślin z ogrodów, z liści, szyszek i gałązek. Korzystajmy z tego co lokalne i naturalne. Eko-wianki i eko-stroiki to nieporównywalnie piękniejszy dar niż produkowane masowo sztuczne dekoracje. To efekt pracy ludzkich rąk. To sztuka, która wyraża emocje, dobre intencje, talent, troskę …

Uczestniczący w akcji "Mniej śmieci-więcej pamięci" pokazują, że stworzenie ozdób w domu jest proste. - Możemy wykonywać je rodzinnie np. razem z dziećmi. Poświęcony na robienie ozdób czas może być okazją do wspominania bliskich - podkreśla B. Kasperski.

Drugim ważnym punktem jest segregacja śmieci. - Sprzątając nagrobki naszych bliskich zadbajmy o to, by śmieci zostały posegregowane i trafiły do odpowiednich kontenerów - dodaje pan Bogdan. - Warto zapoznać się z zasadami, jakie obowiązują w danym regionie/cmentarzu. Jeżeli jest kompostownik, oddzielmy elementy biodegradowalne od reszty śmieci i wyrzućmy je do niego. Jeżeli nie ma kompostownika, przeanalizujmy czy możemy zabrać z powrotem naturalne resztki i skompostować np. u siebie na posesji.

Co jeszcze można zrobić? Używać wielokrotnie. - Czasami wystarczy umyć, wytrzeć, aby nadać kwiatom, zniczom czy lampionom drugie życie - informuje pani Kamila. - Warto też wykorzystać tzw. zniczodzielne. To półki ustawione przy wejściach na cmentarze, na których możemy zostawić nadające się do powtórnego znicze wielorazowego użytku (takie półki postawiono m.in. na cmentarzu komunalnym w Krośnie Odrzańskim).

- Możesz zostawić znicz zamiast wyrzucać lub wziąć używany zamiast kupować nowy. Wystarczy dokupić wkład.
Taką mini zniczodzielnię możemy też stworzyć w ramach pojedynczego nagrobku - dodaje K. Kasperska. - Zostawmy puste lampiony np. za tablicą lub krzyżem, aby rodzina odwiedzająca cmentarz mogła z nich skorzystać.

Państwo Kaspercy radzą też wybierać produkty uniwersalne, wyprodukowane lokalnie, niezależnie czy mówimy o zniczach czy też kwiatach. - Dzięki temu m.in. ograniczamy zatrucie środowiska przez transport - wyjaśniają.

Zrezygnuj z chemii i oszczędzaj. - Detergenty wykorzystywane do czyszczenia pomników spływają do gleby i przenikają do wód gruntowych - zaznacza B. Kasperski. - Nie używaj żrących i szkodliwych dla środowiska środków. Czasami wystarczy sama woda z odrobiną naturalnego środka do mycia. Oszczędzaj swoje pieniądze i środowisko. Kwoty przeznaczane na wywóz śmieci z cmentarzy są ogromne.

Przede wszystkim jednak uczestnicy akcji "Mniej śmieci-więcej pamięci" podkreślają, że należy odpowiednio świętować Wszystkich Świętych.

Działania Anielskich Ogrodów w ramach "Mniej śmieci - Więcej pamięci"
- Wspieramy i rozwijamy akcję zapraszając znane nam osoby, organizacje, instytucje do konkretnego działania - mówią Bogdan i Kamila Kasperscy. - Przeprowadziliśmy warsztaty robienia eko-wianków i eko-bukietów z materiałów naturalnych z ogrodu. Publikujemy aktynie na stronach oraz grupach ogrodowych przykłady eko-wianków, informacje jak je wykonywać z argumentacją, dlaczego warto (#MniejśmieciWięcejpamięci).

Anielskie Ogrody - zapowiedź odc. 11 serii 2020 Nowa Maja w Ogrodzie:

• Trzeba zabezpieczyć ścianę w szkole w Bytnicy. Do tego placówka wciąż czeka na nowe ogrzewanie i... toalety dla chłopców. Koszty są potężne
• Grzyb o średnicy 40 centymetrów z Dobrosułowia! Pan Józef znalazł ogromną kanię... we własnym ogródku. Zobaczcie sami tego wielkiego grzyba
• Mieszkańcy nie chcą smrodu pod własnymi oknami. W Gostchorzu bronią się przed biogazownią, która może powstać we wsi. Trwają konsultacje
• Oto miejsca wstydu w dolnej części Krosna Odrzańskiego. Dolne miasto jest rewitalizowane, ale jest wciąż dużo miejsc, które straszą