Pomoże wykryć grypę, zawał serca i raka. Badanie CRP zrobisz za darmo na NFZ. Kiedy je wykonać i jakie są normy CRP?

Badanie CRP służy do wykrywania stanu zapalnego w organizmie. CRP to białko C-reaktywne (C-reactive protein) inaczej nazywane białkiem ostrej fazy wytwarzane jest głównie w wątrobie, ale też produkują je komórki tłuszczowe i ściany tętnic. Jego stężenie wzrasta zanim wystąpią objawy choroby, już kilka godzin po styczności organizmu z czynnikiem zapalnym.

Badanie CRP jest stosowane nie tylko w przypadku łagodnych infekcji, ale też np. przeszczepów czy urazów, ponieważ pozwala przewidzieć mogące wystąpić komplikacje i szybko wprowadzić odpowiednie leczenie. Służy również do monitorowania postępów leczenia. Badanie wykonuje się pobierając krew żylną, nie ma konieczności bycia na czczo.

U zdrowej osoby CRP nie powinno być wyższe niż 5 mg/l. Jednak w przypadku infekcji poziom jego stężenia może być nawet 100 razy wyższy. Badanie CRP w przebiegu choroby pozwala monitorować stan zapalny i oceniać wpływ leczenia na organizm. Gdy leczenie jest skuteczne CRP spada.

Normy CRP wynoszą:

• 0,1-3 mg/l, ale nie więcej niż 5 mg/l – u osób zdrowych,
• do 10 mg/l – u palaczy, osób otyłych i z nadciśnieniem,
• 0-5 mg/l – u noworodka,
• 0-10 mg/l – u dzieci.

Badanie CRP wskazane jest w przypadku podejrzenia infekcji bakteryjnej, wirusowej lub grzybiczej. Można je wykonać również przy podejrzeniu chorób autoimmunologicznych czy nowotworowych, a szczególnie gdy występują następujące objawy:

• pogarszające się samopoczucie,
• gorączka,
• dreszcze,
• przyspieszony oddech,
• tachykardia,
• bóle mięśniowo-stawowe,
• nadmierna potliwość.

W przypadku podejrzenia infekcji jeśli badanie CRP zleci lekarz podstawowej opieki zdrowotnej lub specjalista będzie można je wykonać za darmo na NFZ. Jeśli badanie będzie wykonane prywatnie to zapłacimy za nie ok. 15-35 zł. Na wynik badania trzeba poczekać 1-2 dni.

Podwyższone stężenie CRP oznacza stan zapalny i występuje w przypadku:

• infekcji (bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych),
• urazów,
• oparzeń,
• odmrożeń,
• chorób tkanki łącznej,
• u pacjentów po zabiegach operacyjnych,
• chorób pasożytniczych,
• chorób układu sercowo-naczyniowego (głównie zawału serca i miażdżycy),
• w przebiegu niektórych nowotworów złośliwych,
• chorób reumatycznych,
• chorób autoimmunologicznych,
• niewydolności nerek,
• cukrzycy.

Nieznaczne podwyższenie poziomu CRP występuje m.in. w starszym wieku, u osób palących papierosy, z nadwaga i otyłych, zapaleniem dziąseł i przyzębia, chorujących na cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze, stosujących hormonalną terapię zastępczą (HTZ).

Stężenie powyżej 10 ml/l występuje u pacjentów z zakażeniami bakteryjnymi, zwłaszcza wywołanymi gronkowcami i paciorkowcami, wirusowymi (WZW typu B) i grzybiczymi (kandydoza), a także chorobami układowymi (np. RZS i toczeń rumieniowaty) i chorobami zapalnymi układu pokarmowego (jelit, jamy ustnej, trzustki).

Dużo wyższe wartości CRP występują w przebiegu zakażeń bakteriami Gram-ujemnymi (sepsy) i u pacjentów po dużych urazach, oparzeniach i zabiegach operacyjnych.