Zaczyna się wielkie zadanie związane z odbudową części Zamku Piastowskiego w Krośnie Odrzańskim. Odbyło się spotkanie z konserwatorem

Przypomnijmy, że krośnieński urząd musiał przebyć sporą drogę, aby uratować Zamek Piastowski. Starania o dofinansowanie na remont zabytku w Krośnie Odrzańskim trwały kilka lat. Wydawało się, że już jest blisko i pieniądze są na wyciągnięcie ręki, ale później okazywało się, że w ocenie wniosków brakowało jednego punktu (dwukrotnie!). Sprawa nawet obiła się o Sąd Administracyjny w Warszawie.

W końcu jednak udało się pozyskać dofinansowanie na lekko okrojony projekt "Piastowskie dziedzictwo św. Jadwigi Śląskiej". W sumie 15 milionów złotych! Z czego większa część zostanie przeznaczona na ratowanie Zamku Piastowskiego.

W czwartek (8 lipca) w kaplicy Zamku Piastowskiego odbyło się spotkanie przedstawicieli gminy Krosno Odrzańskie z projektantem oraz Lubuską Wojewódzką Konserwator Zabytków. Dyskusja na temat planowanych prac, dotyczących krośnieńskiego zabytku trwała ponad dwie godziny.

- Na początku trzeba podziękować za wielki wkład pracy, który przyczynił się do pozyskania pieniędzy na Zamek Piastowski - mówi Lubuska Wojewódzka Konserwator Zabytków, Barbara Bielinis-Kopeć. - Zaangażowanie ekipy burmistrza Marka Cebuli oraz innych osób pracujących nad tym wnioskiem zasługują na słowa uznania.

Dodaje też, że jest mało czasu na realizację zadania. - O tym m.in. dyskutowaliśmy. Musimy wziąć wszystko pod uwagę. Część działań było realizowanych już jakiś czas temu. Minęło kilka lat, zmieniły się warunki, np. widzimy jak podrożały materiały budowlane - podkreśla B. Bielinis-Kopeć. - Trzeba będzie się zmobilizować, aby móc zrealizować to zadanie w krótkim czasie. Projekt musi zostać zrealizowany do końca 2023 roku, a trzeba pamiętać, że zakres inwestycji jest bardzo szeroki.

Remont i odbudowa obejmuje skrzydło zachodnie i północne Zamku Piastowskiego. - To nie będzie nowy zamek, ponieważ oryginalna substancja jest zachowana, ale pojawią się nowe elementy. Dlatego mówi się o częściowej odbudowie - informuje konserwator zabytków.

Wybudowany zostanie m.in. dach dwuspadowy, który przywróci dawny wygląd średniowiecznej budowli i sprawi, że wnętrze dziedzińca zostanie "domknięte". Pojawią się również różne podziały kondygnacyjne oraz stropy, które uległy zniszczeniu.

- Zanim ruszą prace, trzeba wykonać badania archeologiczne, architektoniczne, konserwatorskie - wymienia B. Bielinis-Kopeć. - Ważne jest, aby dowiedzieć się jak najwięcej na temat Zamku Piastowskiego przed remontem, ponieważ po jego wykonaniu już nie będziemy mieli takiej możliwości. to co uda się odkryć, chcemy wyeksponować i zadbać o ten aspekt edukacyjny.

A kiedy miałyby ruszyć prace fizyczne na Zamku Piastowskim? Nie ruszył jeszcze przetarg, a trzeba się spieszyć. W mieście liczą na to, że inwestycja rozpocznie się jesienią tego roku.

Burmistrz Krosna Odrzańskiego, Marek Cebula jest zadowolony, że w końcu odbędą się prace, które uratują dużą część Zamku Piastowskiego.

- Historia bardzo mocno doświadczyła obiekt, jakim jest Zamek Piastowski, czyli najbardziej wysunięty na północ przyczółek Piastów Śląskich, który bronił dostępu do ich ziem - opowiada M. Cebula. - Niestety, działania u kresu II wojny światowej sprawiły, że zamek popadł w ruinę. Przez dziesiątki lat udało się odrestaurować tylko jego niewielki fragment. Degradacja pozostałej części zabytku następuje bardzo szybko. Przygotowany ok. 4 lata temu projekt dzisiaj musiałby zostać rozszerzony o kolejne elementy, które uległy zniszczeniu. Część z nich powodowana jest przez powodzie.

Burmistrz nie ukrywa, że spodziewa się wielu odkryć na terenie Zamku Piastowskiego w czasie prac. - Już podczas przygotowania dokumentacji potrzebnej do wykonania remontu, wykopywaliśmy tutaj kule armatnie z XVI wieku i inne historyczne przedmioty - mówi M. Cebula.

Dodaje, że zamiarem jest, aby jak najwierniej odtworzyć zamek z czasów Henryka Brodatego. - I trzeba podkreślić, że wyglądał on inaczej niż teraz - zaznacza burmistrz Krosna Odrzańskiego. - Kiedyś byliśmy przekonani, że w skrzydle północnym znajdowała się piwnica, której strop był wsparty na filarach. Odkrywka pozwoliła nam potwierdzić, że kiedyś to była sala balowa! Jesteśmy na dziedzińcu, który znajdował się tak naprawdę dwa metry niżej. Przez lata powstawały warstwy. To pokazuje, że pod ziemią znajduje się jeszcze kawał historii.

- Odtwarzając Zamek Piastowski, przywrócimy do życia obiekt, który będzie jednym z najcenniejszych na Ziemi Lubuskiej. Zależy nam na tym, aby w przyszłości to miejsce odwiedzały wycieczki, aby ludzie mogli zobaczyć, jak w średniowieczu budowało się takie obiekty. Nie chcemy odtworzyć budowli, w której znajdowały się koszary pruskie z XIX wieku, tylko prawdziwy, średniowieczny Zamek Piastowski - podkreśla M. Cebula. - Zresztą projekt zakłada nie tylko to. Wykonane również zostaną kompleksowe parce w kościele pw. św. Jadwigi Śląskiej, gdzie odnowione zostaną słynne i największe w województwie lubuskim organy Sauera.

Czy można dziś usłyszeć dawne Krosno? Organy Sauera w Krośnie Odrzańskim

Część Zamku Piastowskiego, czyli głównie skrzydło wschodnie nie zostanie objętych remontem. A tam ściany też chylą się ku upadkowi...

- Będziemy wnioskowali o dodatkowe środki Rządowego Funduszu Polski Ład - zapewnia M. Cebula. - Musimy uratować ten obiekt. To jest nasza powinność dla następnych pokoleń. Skoro są pieniądze na remont części krośnieńskiego zabytku, to nie wyobrażam sobie, że nie znajdą się kolejne. Zrobimy wszystko, aby ten obiekt uzyskał swoją świetność. Apelujemy o wsparcie m.in. do posłów lubuskich, historyków. Nie pozwólmy, aby nasz Zamek Piastowski popadał w ruinę.

Barbara Bielinis-Kopeć, Lubuska Konserwator Zabytków o spotkaniu w Krośnie Odrzańskim na temat Zamku Piastowskiego:

CZYTAJ RÓWNIEŻ: